حمل و نقل بین المللی یکی از مهمترین مسائلی است که در تجارت جهانی با آن مواجه میشویم. در حمل و نقل بین الملل عوامل بسیاری بر انتخاب نوع حمل تاثیرگذارند. نیاز تجاری کشور مقصد، شرایط جغرافیایی کشور مبدا و مقصد، مسافت بین خریدار و فروشنده، نوع کالا، وزن کالا، ارزش مالی کالا، سرعت، امنیت و هزینه حمل از عوامل تاثیر گذار بر انتخاب شیوه حمل و نقل بین المللی هستند. در برخی معاملات، تحویل سریع محصول توسط شرکتهای کریر و فورواردر , برای جلب رضایت مشتری ضروری است. بنابراین انتخاب شیوه مناسب حمل و نقل باعث تحویل به موقع کالا شده و از بروز خسارت و هزینههای اضافی جلوگیری میکند.
انواع روشهای حمل و نقل بین المللی به طور کلی شامل موارد زیر است:
* حمل و نقل هوایی
* حمل و نقل دریایی
* حمل و نقل جاده ای
* حمل و نقل ریلی
* حمل و نقل مرکب
حمل و نقل هوایی سریعترین، کم ریسکترین و البته گرانترین روش حمل و نقل بین المللی بوده که عموما برای به مقصد رساندن کالاهای سبک و گران قیمت در کمترین زمان ممکن استفاده میشود.
در مقابل، روش دریایی کندترین، پر ریسکترین و در عین حال ارزان ترین روش است. این روش حمل و نقل برای کالاهای سنگین و حجیم که زمان رسیدن آنها از اهمیت کمتری برخوردار است استفاده میشود.
حمل در لوله و کانال نیز جز شیوههای حمل و نقل به شمار میرود که برای نفت،گاز و برخی موارد دیگر استفاده میشود و نیازمند زیرساخت در این زمینه است.
در ادامه مقاله انواع روشهای حمل و نقل بین المللی را شرح میدهیم.
حمل کالاهای خطرناک:
کلیه وسایل نقلیه بین المللی که کالاهای خطرناک حمل میکنند باید از آزمونهای خاصی عبور کنند و مجوز حمل کالای خطرناک دریافت کنند. لیست کالاهای خطرناک در هر کشوری متغیر است و ممکن است کالایی جزو کالاهای خطرناک باشد ولی پس از گذشت یک دوره خاص از لیست کالاهای خطرناک خارج شود.
به صورت کلی لیست این کالاها به شرح زیر است:
مواد منفجره، مواد خورنده، مواد قابل اشتعال، گازها، مواد اکسید کننده، مواد رادیو اکتیو، مواد سمی و اسلحه.
حمل و نقل هوایی
حمل و نقل هوایی گرانترین و سریعترین شیوه حمل است. به دلیل هزینه بالا، این روش معمولاً برای حمل کالاهای گران قیمت، سبک و کم حجم مورد استفاده قرار میگیرد. این روش به ویژه برای مواد غذایی فاسد شدنی استفاده میشود. حمل و نقل هوایی بسته به شرایط برای برخی کالاها انجام میپذیرد.
مزایای حمل و نقل هوایی شامل:
- سرعت بالا در مسافتهای طولانی و کالاهایی که فوریت زمانی دارند.
- امنیت بالا برای کالاهای حساس
این روش حمل و نقل خطرات و معایبی نیز دارد از جمله:
- هزینه بالایی دارد.
- احتمال لغو یا تاخیر پروازها وجود دارد.
- مالیات فرودگاه باید پرداخت شود.
- نیاز به بارگیری مجدد برای حمل از فرودگاه تا مقصد نهایی است.
- نوسانهای ارز و قیمت سوخت معمولا هزینههای حمل و نقل را افزایش میدهد.
حمل و نقل دریایی
بیشترین حجم حمل و نقل بین المللی از روش حمل دریایی است. حدود ۷۰ درصد از تجارت جهانی به وسیله کشتیها انجام میگیرد.
حمل و نقل دریایی عبارت است از حمل کالا با انواع کشتی، قایق و سایر شناورها از طریق دریا، اقیانوس، رودخانه یا کانال.
این روش همانند سایر شیوههای حمل نیازمند زیرساخت و تجهیزات است. ایران با احداث بنادر، تجهیزات مربوط به بارگیری و تخلیه، انبارهای مسقف و غیر مسقف، حضور نهادهایی چون گمرک و سایر نهادهای مرتبط با واردات و صادرات، گام بزرگی در جهت بهبود سرعت و کیفیت تجارت بینالمللی برداشته است.
مزایای این روش حمل و نقل، حمل حجم زیادی کالا با هزینه مقرون به صرفه است. حمل و نقل دریایی نیز مانند سایر شیوههای حمل و نقل معایبی دارد از جمله:
- حمل و نقل از طریق دریا نسبت به سایر روشهای حمل و نقل سرعت کمتری دارد.
- مسیرها و جدول زمانی آن معمولا انعطاف پذیر نیست.
- ردیابی کالاها دشوار است.
انتخاب بیمه مناسب در این روش حمل و نقل بسیار حائز اهمیت است. بیمه تحت کنوانسیون حمل و نقل دریایی، شامل موارد خسارت محدودی است و توصیه میشود که در صورت انتخاب حمل و نقل دریایی از انواع بیمههای اضافی استفاده شود.
حمل و نقل جادهای
حمل و نقل جادهای انعطاف پذیرترین شیوه حمل و نقل بین المللی است. این شیوه به دلیل تنوع مسیرهای جادهای و همچنین در دسترس بودن در زمان مورد نظر برای طیف وسیعی از کالا ها و مقاصد استفاده میشود. حمل و نقل جادهای در کشورهایی که دسترسی به آبهای آزاد ندارند بیشتر استفاده میشود.
این روش حمل ممکن است بخشی از پروسه حمل را دربر گیرد و یا به تنهایی کل حمل کالارا انجام دهد. مزایای حمل و نقل جادهای به شرح زیر است:
- هزینه کم
- امکان استفاده از تنوع مسیرهای جادهای
- امکان برنامه ریزی حمل و نقل در تاریخ دلخواه
- امکان ردیابی محل فعلی کالاها
- تحویل ایمن و خصوصی
حمل و نقل جادهای نیز دارای معایب و چالشهایی است که بهتر است به آنها توجه شود. خطرات حمل و نقل جادهای به شرح زیر است:
- مسافتهای طولانی در راههای زمینی، نیازمند زمان بیشتری جهت انتقال کالا است.
- به دلیل ترافیک و خرابی وسیله نقلیه ممکن است تحویل کالا با تاخیر مواجه شود.
- خطر آسیب دیدن کالاها به ویژه در مسافتهای طولانی وجود دارد.
- عوارض جادهای در برخی کشورها زیاد است.
- مقررات جادهای در برخی کشورها محدود کننده و آزاردهنده است.
حمل و نقل ریلی
حمل و نقل ریلی از ایمنترین شیوههای حمل و نقل بین المللی است که خطر تصادف و خرابی کالا در آن بسیار کمتر از سایر شیوهها است. همچنین حمل و نقل ریلی از ارزانترین روشهای حمل نیز است.
حمل با راه آهن ابتدا در اروپا و امریکا رواج یافت و پس از آن در سطح جهان گسترش یافت. این شیوه حمل و نقل تحت مقررات متحدالشکل حمل بین المللی کالا به وسیله راه آهن انجام میشود.
خطرات حمل و نقل ریلی:
- مسیرها و جدول زمانی حمل و نقل ریلی به اندازه حمل و نقل جاده ای قابل انعطاف نیست.
- خرابی مکانیکی شبکه ریلی میتواند انتقال کالا را با تاخیر روبرو کند.
حمل و نقل مرکب
از آنجا که انبار فروشنده برای بارگیری کالا و انبار خریدار برای تحویل کالا معمولا با فرودگاه، ایستگاه راه آهن و یا بندر فاصله دارند، امکان استفاده از یک روش در حمل و نقل بین المللی وجود ندارد و باید از چند روش حمل و نقل استفاده شود.
در روش حمل مرکب معمولا از کامیون برای حمل کالا تا بندر و یا فرودگاه استفاده میشود که البته نیازمند ترانسشیپ یا استافینگ جهت تغییر وسیله حمل است.
انتقال کالا از یک وسیله حمل به وسیله حمل دیگر که ترانسشیپ نام دارد نیازمند بارگیری مجدد است که هزینه و زمان بیشتری را به بازرگانان تحمیل خواهد کرد. بنابراین ترانسشیپ کالا باید در قرارداد، پیش فاکتور و همچنین مجوز ثبت سفارش قید شود.
در این مقاله مشاهده کردیم که روش حمل و نقل با توجه به نوع کالا، مبدا و مقصد کالا و مقدار بودجه بازرگان برای حمل انتخاب میشود و هرکدام از شیوههای حمل برای نوع خاصی از کالا مناسبتر است. البته به یاد داشته باشید که قوانین کشورها برای هر شیوه حمل و نقل و میزان مالیات دریافتی آنها بسیار تعیین کننده است.شرکت بازرگانی GTG در کنار سایر خدمات تجاری خود، خدمات حمل و نقل بین المللی را با قیمت مناسب، امنیت بالا و زمان قابل قبول به مشتریان خود ارائه میدهد. با توجه به شرایط تحریمی که کشور عزیزمان در آن قرار دارد، جی تی جی خدماتی از جمله ترانسشیپ و کراس استاف را نیز به مشتریان محترم خود ارائه میدهد.
نویسنده:حمید قاسمی
حمل و نقل بین المللی یکی از مهمترین مسائلی است که در تجارت جهانی با آن مواجه میشویم. در حمل و نقل بین الملل عوامل بسیاری بر انتخاب نوع حمل تاثیرگذارند. نیاز تجاری کشور مقصد، شرایط جغرافیایی کشور مبدا و مقصد، مسافت بین خریدار و فروشنده، نوع کالا، وزن کالا، ارزش مالی کالا، سرعت، امنیت و هزینه حمل از عوامل تاثیر گذار بر انتخاب شیوه حمل و نقل بین المللی هستند. در برخی معاملات، تحویل سریع محصول توسط شرکتهای کریر و فورواردر , برای جلب رضایت مشتری ضروری است. بنابراین انتخاب شیوه مناسب حمل و نقل باعث تحویل به موقع کالا شده و از بروز خسارت و هزینههای اضافی جلوگیری میکند.
انواع روشهای حمل و نقل بین المللی به طور کلی شامل موارد زیر است:
* حمل و نقل هوایی
* حمل و نقل دریایی
* حمل و نقل جاده ای
* حمل و نقل ریلی
* حمل و نقل مرکب
حمل و نقل هوایی سریعترین، کم ریسکترین و البته گرانترین روش حمل و نقل بین المللی بوده که عموما برای به مقصد رساندن کالاهای سبک و گران قیمت در کمترین زمان ممکن استفاده میشود.
در مقابل، روش دریایی کندترین، پر ریسکترین و در عین حال ارزان ترین روش است. این روش حمل و نقل برای کالاهای سنگین و حجیم که زمان رسیدن آنها از اهمیت کمتری برخوردار است استفاده میشود.
حمل در لوله و کانال نیز جز شیوههای حمل و نقل به شمار میرود که برای نفت،گاز و برخی موارد دیگر استفاده میشود و نیازمند زیرساخت در این زمینه است.
در ادامه مقاله انواع روشهای حمل و نقل بین المللی را شرح میدهیم.
حمل کالاهای خطرناک:
کلیه وسایل نقلیه بین المللی که کالاهای خطرناک حمل میکنند باید از آزمونهای خاصی عبور کنند و مجوز حمل کالای خطرناک دریافت کنند. لیست کالاهای خطرناک در هر کشوری متغیر است و ممکن است کالایی جزو کالاهای خطرناک باشد ولی پس از گذشت یک دوره خاص از لیست کالاهای خطرناک خارج شود.
به صورت کلی لیست این کالاها به شرح زیر است:
مواد منفجره، مواد خورنده، مواد قابل اشتعال، گازها، مواد اکسید کننده، مواد رادیو اکتیو، مواد سمی و اسلحه.
حمل و نقل هوایی
حمل و نقل هوایی گرانترین و سریعترین شیوه حمل است. به دلیل هزینه بالا، این روش معمولاً برای حمل کالاهای گران قیمت، سبک و کم حجم مورد استفاده قرار میگیرد. این روش به ویژه برای مواد غذایی فاسد شدنی استفاده میشود. حمل و نقل هوایی بسته به شرایط برای برخی کالاها انجام میپذیرد.
مزایای حمل و نقل هوایی شامل:
- سرعت بالا در مسافتهای طولانی و کالاهایی که فوریت زمانی دارند.
- امنیت بالا برای کالاهای حساس
این روش حمل و نقل خطرات و معایبی نیز دارد از جمله:
- هزینه بالایی دارد.
- احتمال لغو یا تاخیر پروازها وجود دارد.
- مالیات فرودگاه باید پرداخت شود.
- نیاز به بارگیری مجدد برای حمل از فرودگاه تا مقصد نهایی است.
- نوسانهای ارز و قیمت سوخت معمولا هزینههای حمل و نقل را افزایش میدهد.
حمل و نقل دریایی
بیشترین حجم حمل و نقل بین المللی از روش حمل دریایی است. حدود ۷۰ درصد از تجارت جهانی به وسیله کشتیها انجام میگیرد.
حمل و نقل دریایی عبارت است از حمل کالا با انواع کشتی، قایق و سایر شناورها از طریق دریا، اقیانوس، رودخانه یا کانال.
این روش همانند سایر شیوههای حمل نیازمند زیرساخت و تجهیزات است. ایران با احداث بنادر، تجهیزات مربوط به بارگیری و تخلیه، انبارهای مسقف و غیر مسقف، حضور نهادهایی چون گمرک و سایر نهادهای مرتبط با واردات و صادرات، گام بزرگی در جهت بهبود سرعت و کیفیت تجارت بینالمللی برداشته است.
مزایای این روش حمل و نقل، حمل حجم زیادی کالا با هزینه مقرون به صرفه است. حمل و نقل دریایی نیز مانند سایر شیوههای حمل و نقل معایبی دارد از جمله:
- حمل و نقل از طریق دریا نسبت به سایر روشهای حمل و نقل سرعت کمتری دارد.
- مسیرها و جدول زمانی آن معمولا انعطاف پذیر نیست.
- ردیابی کالاها دشوار است.
انتخاب بیمه مناسب در این روش حمل و نقل بسیار حائز اهمیت است. بیمه تحت کنوانسیون حمل و نقل دریایی، شامل موارد خسارت محدودی است و توصیه میشود که در صورت انتخاب حمل و نقل دریایی از انواع بیمههای اضافی استفاده شود.
حمل و نقل جادهای
حمل و نقل جادهای انعطاف پذیرترین شیوه حمل و نقل بین المللی است. این شیوه به دلیل تنوع مسیرهای جادهای و همچنین در دسترس بودن در زمان مورد نظر برای طیف وسیعی از کالا ها و مقاصد استفاده میشود. حمل و نقل جادهای در کشورهایی که دسترسی به آبهای آزاد ندارند بیشتر استفاده میشود.
این روش حمل ممکن است بخشی از پروسه حمل را دربر گیرد و یا به تنهایی کل حمل کالارا انجام دهد. مزایای حمل و نقل جادهای به شرح زیر است:
- هزینه کم
- امکان استفاده از تنوع مسیرهای جادهای
- امکان برنامه ریزی حمل و نقل در تاریخ دلخواه
- امکان ردیابی محل فعلی کالاها
- تحویل ایمن و خصوصی
حمل و نقل جادهای نیز دارای معایب و چالشهایی است که بهتر است به آنها توجه شود. خطرات حمل و نقل جادهای به شرح زیر است:
- مسافتهای طولانی در راههای زمینی، نیازمند زمان بیشتری جهت انتقال کالا است.
- به دلیل ترافیک و خرابی وسیله نقلیه ممکن است تحویل کالا با تاخیر مواجه شود.
- خطر آسیب دیدن کالاها به ویژه در مسافتهای طولانی وجود دارد.
- عوارض جادهای در برخی کشورها زیاد است.
- مقررات جادهای در برخی کشورها محدود کننده و آزاردهنده است.
حمل و نقل ریلی
حمل و نقل ریلی از ایمنترین شیوههای حمل و نقل بین المللی است که خطر تصادف و خرابی کالا در آن بسیار کمتر از سایر شیوهها است. همچنین حمل و نقل ریلی از ارزانترین روشهای حمل نیز است.
حمل با راه آهن ابتدا در اروپا و امریکا رواج یافت و پس از آن در سطح جهان گسترش یافت. این شیوه حمل و نقل تحت مقررات متحدالشکل حمل بین المللی کالا به وسیله راه آهن انجام میشود.
خطرات حمل و نقل ریلی:
- مسیرها و جدول زمانی حمل و نقل ریلی به اندازه حمل و نقل جاده ای قابل انعطاف نیست.
- خرابی مکانیکی شبکه ریلی میتواند انتقال کالا را با تاخیر روبرو کند.
حمل و نقل مرکب
از آنجا که انبار فروشنده برای بارگیری کالا و انبار خریدار برای تحویل کالا معمولا با فرودگاه، ایستگاه راه آهن و یا بندر فاصله دارند، امکان استفاده از یک روش در حمل و نقل بین المللی وجود ندارد و باید از چند روش حمل و نقل استفاده شود.
در روش حمل مرکب معمولا از کامیون برای حمل کالا تا بندر و یا فرودگاه استفاده میشود که البته نیازمند ترانسشیپ یا استافینگ جهت تغییر وسیله حمل است.
انتقال کالا از یک وسیله حمل به وسیله حمل دیگر که ترانسشیپ نام دارد نیازمند بارگیری مجدد است که هزینه و زمان بیشتری را به بازرگانان تحمیل خواهد کرد. بنابراین ترانسشیپ کالا باید در قرارداد، پیش فاکتور و همچنین مجوز ثبت سفارش قید شود.
در این مقاله مشاهده کردیم که روش حمل و نقل با توجه به نوع کالا، مبدا و مقصد کالا و مقدار بودجه بازرگان برای حمل انتخاب میشود و هرکدام از شیوههای حمل برای نوع خاصی از کالا مناسبتر است. البته به یاد داشته باشید که قوانین کشورها برای هر شیوه حمل و نقل و میزان مالیات دریافتی آنها بسیار تعیین کننده است.شرکت بازرگانی GTG در کنار سایر خدمات تجاری خود، خدمات حمل و نقل بین المللی را با قیمت مناسب، امنیت بالا و زمان قابل قبول به مشتریان خود ارائه میدهد. با توجه به شرایط تحریمی که کشور عزیزمان در آن قرار دارد، جی تی جی خدماتی از جمله ترانسشیپ و کراس استاف را نیز به مشتریان محترم خود ارائه میدهد.
نویسنده:حمید قاسمی