تعریف کارگزار گمرک که به آن حق العمل کار گمرک نیز اطلاق می‌گردد، به نوعی برگرفته از تعریف حق العمل کار در قانون تجارت است و در امور گمرکی به شخصی اطلاق میشود كه تشريفات گمرکی كالای متعلق به اشخاص ديگر را به وكالت از طرف آنان انجام می‌دهد. حدود اختيارات وكيل بايد به تفكيک در وكالتنامه رسمی كه توسط موكل در فرم نمونه ارائه شده توسط گمرک ايران تنظيم میشود، مشخص گردد. حق العمل کار یا کارگزار گمرک بايد پروانه مخصوص از گمرک ايران بگیرد كه اين پروانه برای ترخيص كالا از كليه گمرک‌های كشور معتبر است.
متقاضیان پروانه کارگزار گمرکی باید دارای چه شرایطی باشند؟
متقاضیان پروانه کارگزار گمرکی باید دارای شرایط زیر باشند:
الف – تابعیت ایران
ب – ارائه گواهی عدم سوء پیشینه کیفری از مرجع قانونی مربوطه، عدم سابقه قاچاق گمرکی به گواهی گمرک ایران
پ – داشتن حداقل مدرک کاردانی در رشته‌های امور گمرکی یا حداقل کارشناسی در سایر رشته‌ها
ت – دارا بودن گواهی پایان خدمت و یا معافیت دائم از خدمت نظام وظیفه
ث – کارمند دولت نباشد
ج – موفقیت در آزمون مربوط به قوانین گمرکی، صادرات، واردات و تجارت که از طرف گمرک ایران حسب نیاز برگزار میشود. زمان آزمون به صورت نامنظم از سمت گمرک ایران و معمولا در فاصله بسیار کوتاهی از زمان آن، قبل از آزمون اعلام میشود. ضمن این که یک چهارم از سهمیه پذیرش کارگزار گمرکی به بازنشستگان گمرک اختصاص می‌یابد. به شرط این که حداقل دو سوم دوران خدمت خود را در گمرک جمهوری اسلامی ایران گذرانده باشند.
چ – داشتن حداقل سن بیست و پنج سال تمام
پروانه کارگزار گمرکی به شرط داشتن شرایط موضوع بندهای الف و ب پس از ارائه گواهی از سوی سازمان امور مالیاتی کشور مبنی بر عدم بدهی مالیاتی هر دو سال یک بار طبق دستورالعملی که توسط گمرک ایران تهیه میشود، تمدید خواهد شد. در طی سال‌های اخیر تمدید کارت کارگزاری با تفویض اختیاری که گمرک ایران به گمرکات اجرایی داده است توسط گمرک استان سکونت کارگزار تمدید میشود.
همچنین در مواردی که گمرک ایران آشنایی با روش‌های جدید ترخیص از طریق شرکت در دوره آموزشی را ضروری بداند، صدور و تمدید پروانه حق العمل کار گمرکی موکول به شرکت در دوره مربوط خواهد بود.
حق العمل کار کیست ؟
ماده 357 قانون تجارت تعریف خوبی از حق العمل کار به شرح زیر ارائه کرده است:
حق العمل کار به کسی گفته می شود که به نام خود ولی به حساب و دستور شخصی دیگر (آمر) معامله می‌کند و بابت انجام این کار حق الزحمه خود (حق العمل) را دریافت می‌کند.
تفاوت حق المل کار گمرک با ترخیص کار
یکی از مهم‌ترین تفاوت‌های حق العمل کار با ترخیص کار، موضوعات مربوط به مجوزها و پروانه کاری است. حق العمل کار رسمی گمرک این اختیار را دارد که به نمایندگی از یک شرکت یا یک شخص، مراحل ترخیص را انجام دهد و در قبال آن هزینه دریافت کند. اما ترخیص کار با توجه به وکالتی که از طرف صاحب کالا دارد، قادر به انجام تمام مراحل ترخیص کالا است. به بیان دیگر ترخیص کار نماینده صاحب کالا محسوب میشود و میتواند تمامی کارها را در غیاب او انجام دهد. این قضیه در مورد حق العمل کار گمرک متفاوت است. در واقع حق العمل کار گمرک از طرف صاحب کالا وکالتی ندارد و فقط کارهای مربوط به ترخیص را انجام می‌دهد.
یکی دیگر از تفاوت‌های ترخیص کار با حق العمل کار این است که ترخیص کار هیچ مسئولیتی در قبال بدهی و اقدامات صاحب کالا ندارد ولی حق العمل کار گمرک نماینده غیر مستقیم صاحب کالا است و مسئولیت‌های مربوطه را بر عهده دارد.
پروانه کارگزار گمرکی
انجام تشریفات گمرکی به وکالت از طرف صاحبان کالا، مستلزم داشتن پروانه کارگزاری گمرکی است. ولی سازمان‌های دولتی و سفارت خانه‌ها می‌توانند کارمندان تمام وقت خود را برای انجام امور گمرکی کالاهای متعلق به خود، با تصریح حدود اختیارات به گمرک معرفی نمایند، بدون این که نیاز به ارائه پروانه کارگزاری گمرکی داشته باشند.
صاحبان کالا و اشخاص حقوقی می‌توانند کارمندان تمام وقت خود را که دارای وکالت نامه رسمی هستند، جهت ترخیص کالای خود به گمرک معرفی نمایند. با این توضیح که اشخاصی که به نمایندگی یا وکالت از طرف مؤدیان در مراجع رسیدگی به اختلافات گمرکی شرکت می‌نمایند، الزامی به داشتن پروانه کارگزاری گمرکی ندارند. از نظر نحوه انجام تشریفات گمرکی و میزان جرایم احتمالی تفاوتی بین صاحب کالا که شخصا و یا از طریق حق العمل کار گمرکی یا نماینده خود اقدام می‌نماید، وجود ندارد.
تسهیلات ویژه برای حق العمل کار گمرکی
گمرک ایران مجاز است برای صاحبان کالا که از کارگزار گمرکی استفاده می‌نماید تسهیلات ویژه‌ای مطابق قوانین و مقررات مربوطه در نظر گیرد. این تسهیلات، بزرگترین انگیزه برای اشخاص حقیقی و حقوقی جهت همکاری با حق العمل کار است.
به عنوان مثال گمرکات اجرایی در مورد اظهارنامه‌هایی که از حق العمل کار استفاده شده است با توجه به اعتباری که شخص حق العمل کار در گمرک ایران از طریق تشکیل پرونده در گمرک ایران دارد در زمینه‌های ارزیابی کالا و کارشناسی با ملایمت بیشتری برخورد می‌کند. زیرا این اطمینان را به گمرک می‌دهد که در صورت مشخص شدن مشکلات احتمالی پس از ترخیص از طریق نامه یا مطالبه نامه به حق العملکار زمان رسیدگی حل اختلاف را کاهش دهد.
این گونه می‌توان ابراز کرد که اشخاص حقیقی و حقوقی که از حق العمل کار استفاده می‌کنند، در حقیقت اعتباری خاص‌تر از اشخاصی که حق العملکار ندارند، از دیدگاه گمرک دارند. ضمن این که اشخاص حقیقی و حقوقی معمولا به دلیل مشغله‌های کاری و عدم آشنایی کافی با قوانین و رویه‌های گمرکی، ترجیح می‌‌دهند از طریق حق العمل کار گمرکی، امور گمرکی خود را انجام دهند.
در این راستا حق العمل کار به اعتبار مجوز رسمی که از گمرک ایران دریافت نموده است، باید جهت شفافیت در امور مالیاتی و پاسخ گویی احتمالی بعدی و انجام امور گمرکی اقدام به بستن قراردادی رسمی با اشخاص مذکور نماید. این امر در صورت بروز اختلافات احتمالی حق العمل کار با اشخاص مذکور میتواند گره گشای مشکل باشد.
نحوه اظهار گمرکی توسط حق العمل کار گمرکی
نحوه اظهار گمرکی برای اشخاص حقیقی و حقوقی در شرایطی که با حق العمل کار گمرکی قرارداد داشته باشند، به این صورت است که در قسمت صاحب کالا (باکس شماره 1 پیش نویس اظهار) مشخصات شخص صاحب کالا و در قسمت حق العملکار (باکس شماره 8 پیش نویس اظهار) مشخصات حق العمل کار و در قسمت اظهار کننده (باکس شماره 14 پیش نویس اظهار) مشخصات حق العمل کار یا نماینده حق العمل کار که وکالت رسمی از وی دارد، درج شود.
واضح است برای این امر از ابتدا تمامی اشخاص مذکور باید با مراجعه به گمرک و انجام کدینگ و دریافت یوزر و پسورد ای پی ال در سامانه گمرک ثبت شده باشند. در این صورت با وارد کردن کد ملی اشخاص فوق در باکس‌های مربوطه در زمان اظهار اطلاعات به صورت خود کار در باکس مربوطه می‌نشیند.
نحوه کدینگ حق العمل کار
نحوه کدینگ و دریافت یوزر و پسورد ای پی ال برای تمامی اشخاص اعم از صاحب کالا و حق العمل کار یا نمایندگان آنها به این صورت است که ضمن همراه داشتن اصل تمامی اسناد شناسایی و مجوز خود اعم از کارت بازرگانی یا کارت حق العملکاری و کلیه مدارک مثبته شرکتی برای اشخاص حقوقی اعم از روزنامه رسمی و کد اقتصادی و آگهی تغییرات و…، با مراجعه به قسمت احراز هویت، باید فرم مخصوصی که از خود گمرک تهیه می‌کنند را پر کنند.
پس از بررسی اسناد توسط مسئول احراز هویت و درج اطلاعات وی در سامانه احراز گمرک ایران توسط متصدی مربوطه و ثبت در دبیرخانه گمرک، کدینگ گردیده و یوزر و پسورد به شخص مورد نظر تحویل داده میشود. پس از آن در تمامی گمرکات کشور میتواند تمامی عملیات‌های سیستمی و اجرایی گمرکی را انجام دهد.
اشخاص حق العمل کار یا کارگزار گمرکی در صورت ثبت شرکت و درخواست کتبی از گمرک ایران و گمرک محل اجرایی خود می‌توانند ضمن ارائه اسناد مثبته شرکت خود به بخش بازرسی گمرک محل سکونت خود، درخواست تغییر وضعیت کارت کارگزاری از شخص حقیقی به شخص حقوقی بدهند.
واضح است این افراد برای این منظور نیازمند ارائه مفاصاحساب مالیاتی و گواهی سوء پیشینه به عنوان ضمایم مدارک خود به گمرک هستند. شایان ذکر است که مسئولیت و عواقب ناشی از اظهار اشتباه پس از تایید نهایی اظهارنامه بر عهده حق العملکار و شخص اظهار کننده است.
تخلفات حق العمل کار گمرکی
در مواردی كه كارگزار گمركی يا كارمند ترخيص مربوطه به هنگام انجام تشريفات گمركی به عمد اظهارنامه‌ای خلاف واقع كه متضمن زيان مالی دولت باشد تنظيم نمايد، تخلف او به پيشنهاد گمرک ايران در كميسيون رسيدگی به تخلفات كه مركب از اشخاص ذيل است، رسيدگی میشود:
الف – نماينده وزارت صنعت، معدن و تجارت
ب – نماينده اتحاديه كارگزاران گمركي با معرفي اتاق بازرگانی و صنايع و معادن ايران (در صورت نبود اتحاديه، نماينده اتاق) و حسب مورد نماينده اتاق تعاون ايران در پرونده‌های مربوط به بخش تعاون.
پ – نماينده گمرک ايران (سرپرست كميسيون)
اين كميسيون با دعوت از كارگزار گمركی مربوطه به موضوع رسيدگی می‌كند. درصورت اثبات عمدی بودن تخلف، پروانه كارگزار گمركی يا كارت وی را متناسب با ميزان و تعداد تخلف، تعليق يا به طور دائم باطل و مراتب را به طور كتبی به وی و گمرک‌ها اعلام می‌نمايد.
چنانچه حق العمل کار گمركی يا كارمند ترخيص در ارتكاب عمل قاچاق گمركی دخالت داشته باشد، علاوه بر اجرای مقررات بالا، مشمول مجازات مقرر در قوانين قاچاق میشود. اگرعمل خلاف وی مستلزم مجازات‌های ديگر باشد، طبق مقررات مربوطه عمل می‌گردد و كميسيون و دبيرخانه آن در گمرک ايران تشكيل میشود.
نکته‌ای که باید به آن توجه نمود این است که تعليق يا ابطال پروانه، مانع انجام تشريفات گمركی اظهارنامه‌هايی كه قبل از آن تسليم شده نيست.
همچنین توجه به این موضوع هم مهم است، که هرگاه كارگزار گمركی متخلف از اشخاص حقوقی باشد، هم شامل شخص حقوقی مزبور و هم شامل كسانی كه در آن شخصيت حقوقی حق امضاء دارند و اظهارنامه خلاف را امضاء كرده‌اند و يا در آن اقدام خلاف مداخله داشته‌اند میشود.
هرگاه كارگزار گمركی مزبور از اشخاص حقيقی باشد، در مدت ممنوعيت نمی‌تواند به عنوان شخصی كه دارای امضا در يک شخصيت حقوقی كارگزار گمركی است در امور كارگزار گمركی فعاليت نمايد.
حمل کالا و کارگزار گمرکی
شایان ذکر است که شركت‌های حمل و نقل كه به موجب سند حمل و در اجرای تعهدات خود وظايف ترخيص و تحويل كالا در مقصد به صاحب آن را نيز برعهده دارند، برای انجام تشريفات ترخيص بايد دارای پروانه كارگزار گمركی باشند.
در اين موارد سند حمل به منزله وكالتنامه تلقی میشود، مشروط بر اين كه در اساس نامه شركت به صراحت امكان اين فعاليت منظور شده باشد. با این توضیح که انجام تشريفات گمركی كالای عبور داخلی به صورت حمل يكسره، عبور خارجی و انتقالی توسط شركت‌های حمل و نقل مربوطه نياز به كارت كارگزار گمركی ندارد. در اين گونه موارد بارنامه به منزله وكالتنامه تلقی میشود.
نکته دیگر این که شرکت‌های حمل سریع به عنوان مسئول حمل و تحویل نمونه‌های تجاری و محموله‌های غیرتجاری که فهرست و میزان آنها بنا به پیشنهاد گمرک ایران و تصویب هیئت وزیران تعیین میشود، مجاز هستند نمونه‌ها و محموله‌ها را فقط با ارائه بارنامه و فاکتور به گمرک اظهار و با رعایت سایر مقررات، ترخیص و تحویل صاحبان آنها نمایند.
در این مقاله درباره حق العملکاری و کارگزار گمرکی و شرایط متقاضیان پروانه کارگزار گمرکی، تسهیلات ویژه و… اطلاعاتی در اختیار شما قرار دادیم. امیدواریم از مطالب فوق بهره مند شوید. برای اطلاعات بیشتر یا راهنمایی‌های لازم با کارشناسان ما در شرکت بازرگانی جی تی جی تماس حاصل فرمایید.
نویسنده: حمید قاسمی
تعریف کارگزار گمرک که به آن حق العمل کار گمرک نیز اطلاق می‌گردد، به نوعی برگرفته از تعریف حق العمل کار در قانون تجارت است و در امور گمرکی به شخصی اطلاق میشود كه تشريفات گمرکی كالای متعلق به اشخاص ديگر را به وكالت از طرف آنان انجام می‌دهد. حدود اختيارات وكيل بايد به تفكيک در وكالتنامه رسمی كه توسط موكل در فرم نمونه ارائه شده توسط گمرک ايران تنظيم میشود، مشخص گردد. حق العمل کار یا کارگزار گمرک بايد پروانه مخصوص از گمرک ايران بگیرد كه اين پروانه برای ترخيص كالا از كليه گمرک‌های كشور معتبر است.
متقاضیان پروانه کارگزار گمرکی باید دارای چه شرایطی باشند؟
متقاضیان پروانه کارگزار گمرکی باید دارای شرایط زیر باشند:
الف – تابعیت ایران
ب – ارائه گواهی عدم سوء پیشینه کیفری از مرجع قانونی مربوطه، عدم سابقه قاچاق گمرکی به گواهی گمرک ایران
پ – داشتن حداقل مدرک کاردانی در رشته‌های امور گمرکی یا حداقل کارشناسی در سایر رشته‌ها
ت – دارا بودن گواهی پایان خدمت و یا معافیت دائم از خدمت نظام وظیفه
ث – کارمند دولت نباشد
ج – موفقیت در آزمون مربوط به قوانین گمرکی، صادرات، واردات و تجارت که از طرف گمرک ایران حسب نیاز برگزار میشود. زمان آزمون به صورت نامنظم از سمت گمرک ایران و معمولا در فاصله بسیار کوتاهی از زمان آن، قبل از آزمون اعلام میشود. ضمن این که یک چهارم از سهمیه پذیرش کارگزار گمرکی به بازنشستگان گمرک اختصاص می‌یابد. به شرط این که حداقل دو سوم دوران خدمت خود را در گمرک جمهوری اسلامی ایران گذرانده باشند.
چ – داشتن حداقل سن بیست و پنج سال تمام
پروانه کارگزار گمرکی به شرط داشتن شرایط موضوع بندهای الف و ب پس از ارائه گواهی از سوی سازمان امور مالیاتی کشور مبنی بر عدم بدهی مالیاتی هر دو سال یک بار طبق دستورالعملی که توسط گمرک ایران تهیه میشود، تمدید خواهد شد. در طی سال‌های اخیر تمدید کارت کارگزاری با تفویض اختیاری که گمرک ایران به گمرکات اجرایی داده است توسط گمرک استان سکونت کارگزار تمدید میشود.
همچنین در مواردی که گمرک ایران آشنایی با روش‌های جدید ترخیص از طریق شرکت در دوره آموزشی را ضروری بداند، صدور و تمدید پروانه حق العمل کار گمرکی موکول به شرکت در دوره مربوط خواهد بود.
حق العمل کار کیست ؟
ماده 357 قانون تجارت تعریف خوبی از حق العمل کار به شرح زیر ارائه کرده است:
حق العمل کار به کسی گفته می شود که به نام خود ولی به حساب و دستور شخصی دیگر (آمر) معامله می‌کند و بابت انجام این کار حق الزحمه خود (حق العمل) را دریافت می‌کند.
تفاوت حق المل کار گمرک با ترخیص کار
یکی از مهم‌ترین تفاوت‌های حق العمل کار با ترخیص کار، موضوعات مربوط به مجوزها و پروانه کاری است. حق العمل کار رسمی گمرک این اختیار را دارد که به نمایندگی از یک شرکت یا یک شخص، مراحل ترخیص را انجام دهد و در قبال آن هزینه دریافت کند. اما ترخیص کار با توجه به وکالتی که از طرف صاحب کالا دارد، قادر به انجام تمام مراحل ترخیص کالا است. به بیان دیگر ترخیص کار نماینده صاحب کالا محسوب میشود و میتواند تمامی کارها را در غیاب او انجام دهد. این قضیه در مورد حق العمل کار گمرک متفاوت است. در واقع حق العمل کار گمرک از طرف صاحب کالا وکالتی ندارد و فقط کارهای مربوط به ترخیص را انجام می‌دهد.
یکی دیگر از تفاوت‌های ترخیص کار با حق العمل کار این است که ترخیص کار هیچ مسئولیتی در قبال بدهی و اقدامات صاحب کالا ندارد ولی حق العمل کار گمرک نماینده غیر مستقیم صاحب کالا است و مسئولیت‌های مربوطه را بر عهده دارد.
پروانه کارگزار گمرکی
انجام تشریفات گمرکی به وکالت از طرف صاحبان کالا، مستلزم داشتن پروانه کارگزاری گمرکی است. ولی سازمان‌های دولتی و سفارت خانه‌ها می‌توانند کارمندان تمام وقت خود را برای انجام امور گمرکی کالاهای متعلق به خود، با تصریح حدود اختیارات به گمرک معرفی نمایند، بدون این که نیاز به ارائه پروانه کارگزاری گمرکی داشته باشند.
صاحبان کالا و اشخاص حقوقی می‌توانند کارمندان تمام وقت خود را که دارای وکالت نامه رسمی هستند، جهت ترخیص کالای خود به گمرک معرفی نمایند. با این توضیح که اشخاصی که به نمایندگی یا وکالت از طرف مؤدیان در مراجع رسیدگی به اختلافات گمرکی شرکت می‌نمایند، الزامی به داشتن پروانه کارگزاری گمرکی ندارند. از نظر نحوه انجام تشریفات گمرکی و میزان جرایم احتمالی تفاوتی بین صاحب کالا که شخصا و یا از طریق حق العمل کار گمرکی یا نماینده خود اقدام می‌نماید، وجود ندارد.
تسهیلات ویژه برای حق العمل کار گمرکی
گمرک ایران مجاز است برای صاحبان کالا که از کارگزار گمرکی استفاده می‌نماید تسهیلات ویژه‌ای مطابق قوانین و مقررات مربوطه در نظر گیرد. این تسهیلات، بزرگترین انگیزه برای اشخاص حقیقی و حقوقی جهت همکاری با حق العمل کار است.
به عنوان مثال گمرکات اجرایی در مورد اظهارنامه‌هایی که از حق العمل کار استفاده شده است با توجه به اعتباری که شخص حق العمل کار در گمرک ایران از طریق تشکیل پرونده در گمرک ایران دارد در زمینه‌های ارزیابی کالا و کارشناسی با ملایمت بیشتری برخورد می‌کند. زیرا این اطمینان را به گمرک می‌دهد که در صورت مشخص شدن مشکلات احتمالی پس از ترخیص از طریق نامه یا مطالبه نامه به حق العملکار زمان رسیدگی حل اختلاف را کاهش دهد.
این گونه می‌توان ابراز کرد که اشخاص حقیقی و حقوقی که از حق العمل کار استفاده می‌کنند، در حقیقت اعتباری خاص‌تر از اشخاصی که حق العملکار ندارند، از دیدگاه گمرک دارند. ضمن این که اشخاص حقیقی و حقوقی معمولا به دلیل مشغله‌های کاری و عدم آشنایی کافی با قوانین و رویه‌های گمرکی، ترجیح می‌‌دهند از طریق حق العمل کار گمرکی، امور گمرکی خود را انجام دهند.
در این راستا حق العمل کار به اعتبار مجوز رسمی که از گمرک ایران دریافت نموده است، باید جهت شفافیت در امور مالیاتی و پاسخ گویی احتمالی بعدی و انجام امور گمرکی اقدام به بستن قراردادی رسمی با اشخاص مذکور نماید. این امر در صورت بروز اختلافات احتمالی حق العمل کار با اشخاص مذکور میتواند گره گشای مشکل باشد.
نحوه اظهار گمرکی توسط حق العمل کار گمرکی
نحوه اظهار گمرکی برای اشخاص حقیقی و حقوقی در شرایطی که با حق العمل کار گمرکی قرارداد داشته باشند، به این صورت است که در قسمت صاحب کالا (باکس شماره 1 پیش نویس اظهار) مشخصات شخص صاحب کالا و در قسمت حق العملکار (باکس شماره 8 پیش نویس اظهار) مشخصات حق العمل کار و در قسمت اظهار کننده (باکس شماره 14 پیش نویس اظهار) مشخصات حق العمل کار یا نماینده حق العمل کار که وکالت رسمی از وی دارد، درج شود.
واضح است برای این امر از ابتدا تمامی اشخاص مذکور باید با مراجعه به گمرک و انجام کدینگ و دریافت یوزر و پسورد ای پی ال در سامانه گمرک ثبت شده باشند. در این صورت با وارد کردن کد ملی اشخاص فوق در باکس‌های مربوطه در زمان اظهار اطلاعات به صورت خود کار در باکس مربوطه می‌نشیند.
نحوه کدینگ حق العمل کار
نحوه کدینگ و دریافت یوزر و پسورد ای پی ال برای تمامی اشخاص اعم از صاحب کالا و حق العمل کار یا نمایندگان آنها به این صورت است که ضمن همراه داشتن اصل تمامی اسناد شناسایی و مجوز خود اعم از کارت بازرگانی یا کارت حق العملکاری و کلیه مدارک مثبته شرکتی برای اشخاص حقوقی اعم از روزنامه رسمی و کد اقتصادی و آگهی تغییرات و…، با مراجعه به قسمت احراز هویت، باید فرم مخصوصی که از خود گمرک تهیه می‌کنند را پر کنند.
پس از بررسی اسناد توسط مسئول احراز هویت و درج اطلاعات وی در سامانه احراز گمرک ایران توسط متصدی مربوطه و ثبت در دبیرخانه گمرک، کدینگ گردیده و یوزر و پسورد به شخص مورد نظر تحویل داده میشود. پس از آن در تمامی گمرکات کشور میتواند تمامی عملیات‌های سیستمی و اجرایی گمرکی را انجام دهد.
اشخاص حق العمل کار یا کارگزار گمرکی در صورت ثبت شرکت و درخواست کتبی از گمرک ایران و گمرک محل اجرایی خود می‌توانند ضمن ارائه اسناد مثبته شرکت خود به بخش بازرسی گمرک محل سکونت خود، درخواست تغییر وضعیت کارت کارگزاری از شخص حقیقی به شخص حقوقی بدهند.
واضح است این افراد برای این منظور نیازمند ارائه مفاصاحساب مالیاتی و گواهی سوء پیشینه به عنوان ضمایم مدارک خود به گمرک هستند. شایان ذکر است که مسئولیت و عواقب ناشی از اظهار اشتباه پس از تایید نهایی اظهارنامه بر عهده حق العملکار و شخص اظهار کننده است.
تخلفات حق العمل کار گمرکی
در مواردی كه كارگزار گمركی يا كارمند ترخيص مربوطه به هنگام انجام تشريفات گمركی به عمد اظهارنامه‌ای خلاف واقع كه متضمن زيان مالی دولت باشد تنظيم نمايد، تخلف او به پيشنهاد گمرک ايران در كميسيون رسيدگی به تخلفات كه مركب از اشخاص ذيل است، رسيدگی میشود:
الف – نماينده وزارت صنعت، معدن و تجارت
ب – نماينده اتحاديه كارگزاران گمركي با معرفي اتاق بازرگانی و صنايع و معادن ايران (در صورت نبود اتحاديه، نماينده اتاق) و حسب مورد نماينده اتاق تعاون ايران در پرونده‌های مربوط به بخش تعاون.
پ – نماينده گمرک ايران (سرپرست كميسيون)
اين كميسيون با دعوت از كارگزار گمركی مربوطه به موضوع رسيدگی می‌كند. درصورت اثبات عمدی بودن تخلف، پروانه كارگزار گمركی يا كارت وی را متناسب با ميزان و تعداد تخلف، تعليق يا به طور دائم باطل و مراتب را به طور كتبی به وی و گمرک‌ها اعلام می‌نمايد.
چنانچه حق العمل کار گمركی يا كارمند ترخيص در ارتكاب عمل قاچاق گمركی دخالت داشته باشد، علاوه بر اجرای مقررات بالا، مشمول مجازات مقرر در قوانين قاچاق میشود. اگرعمل خلاف وی مستلزم مجازات‌های ديگر باشد، طبق مقررات مربوطه عمل می‌گردد و كميسيون و دبيرخانه آن در گمرک ايران تشكيل میشود.
نکته‌ای که باید به آن توجه نمود این است که تعليق يا ابطال پروانه، مانع انجام تشريفات گمركی اظهارنامه‌هايی كه قبل از آن تسليم شده نيست.
همچنین توجه به این موضوع هم مهم است، که هرگاه كارگزار گمركی متخلف از اشخاص حقوقی باشد، هم شامل شخص حقوقی مزبور و هم شامل كسانی كه در آن شخصيت حقوقی حق امضاء دارند و اظهارنامه خلاف را امضاء كرده‌اند و يا در آن اقدام خلاف مداخله داشته‌اند میشود.
هرگاه كارگزار گمركی مزبور از اشخاص حقيقی باشد، در مدت ممنوعيت نمی‌تواند به عنوان شخصی كه دارای امضا در يک شخصيت حقوقی كارگزار گمركی است در امور كارگزار گمركی فعاليت نمايد.
حمل کالا و کارگزار گمرکی
شایان ذکر است که شركت‌های حمل و نقل كه به موجب سند حمل و در اجرای تعهدات خود وظايف ترخيص و تحويل كالا در مقصد به صاحب آن را نيز برعهده دارند، برای انجام تشريفات ترخيص بايد دارای پروانه كارگزار گمركی باشند.
در اين موارد سند حمل به منزله وكالتنامه تلقی میشود، مشروط بر اين كه در اساس نامه شركت به صراحت امكان اين فعاليت منظور شده باشد. با این توضیح که انجام تشريفات گمركی كالای عبور داخلی به صورت حمل يكسره، عبور خارجی و انتقالی توسط شركت‌های حمل و نقل مربوطه نياز به كارت كارگزار گمركی ندارد. در اين گونه موارد بارنامه به منزله وكالتنامه تلقی میشود.
نکته دیگر این که شرکت‌های حمل سریع به عنوان مسئول حمل و تحویل نمونه‌های تجاری و محموله‌های غیرتجاری که فهرست و میزان آنها بنا به پیشنهاد گمرک ایران و تصویب هیئت وزیران تعیین میشود، مجاز هستند نمونه‌ها و محموله‌ها را فقط با ارائه بارنامه و فاکتور به گمرک اظهار و با رعایت سایر مقررات، ترخیص و تحویل صاحبان آنها نمایند.
در این مقاله درباره حق العملکاری و کارگزار گمرکی و شرایط متقاضیان پروانه کارگزار گمرکی، تسهیلات ویژه و… اطلاعاتی در اختیار شما قرار دادیم. امیدواریم از مطالب فوق بهره مند شوید. برای اطلاعات بیشتر یا راهنمایی‌های لازم با کارشناسان ما در شرکت بازرگانی جی تی جی تماس حاصل فرمایید.
نویسنده: حمید قاسمی
سلام
آیا خانم میتواند آزمون حق العمل کاری را شرکت کند؟
آیا همین آزمون شرط اخذ مجوز کارگزار گمرک است؟
دفتر کارگزار باید کجا تاسیس بشود؟
درآمد این کارگزار ار کجا و چطوری تامین میشود؟
آیا خود شخص کارگزار باید نبال مشتری برای صادرات و واردات باشد؟
سلام
اگر پدر مجوز حق العمل کاری گمرک داشته باشد و فوت شود، پروانه به فرزندان به ارث می رسد یا نه؟
با سلام خیر امکانپذیر نیست